Biały Kruk – wspaniały !!! Ponad 100-letnia drewniana rzeźba z kością słoniową - figura Mniszki / Madonny w uniesieniu modlitewnym, wykonana ręką słynnego austriackiego rzeźbiarza Franza T. Zelezny.

Wertykalna figura Mniszki urzeka zwiewnością pomimo zdecydowanego akcentu czerni. Piękna stylowa secesja w każdym calu. Długie, swobodnie opadające szaty podkreślają szczupłą postać stojącej kobiety. Ubiór postaci składa się ze spodniego habitu, narzuconej nań peleryny zespolonej z welonem. Młoda mniszka z jednej strony została ukazana w uniesieniu modlitewnym na co wskazuje przepełniona modlitwą jej dziewczęca twarz oraz delikatnie złożone na piersi dłonie (obie ze wspaniale cyzelowanej i polerowanej kości słoniowej), jednocześnie z nutą frywolności i swobody, wysoko odsłoniętą spod habitu nagą nogą . Pełnoplastyczna rzeźba nad sześciokątną podstawą sygnowana. Na płaszczu znajduje się wycięta dłutem sygnatura: ZELEZNY. Arcydzieło sztuki secesyjno-sakralnej.

*opis częściowo na podstawie opinii Rzeczoznawcy Dzieł Sztuki z dnia 20 marca 2018.

Adnotacja prawna: Rzeźba Mniszki / Madonny prezentowana na niniejszej stronie może być przedmiotem legalnego handlu na podstawie art. 8 ust. 3 Rozporządzenia Rady (WE) nr 338/97 z dnia 9 grudnia 1996 r. w sprawie ochrony gatunków dzikiej fauny i flory w drodze regulacji handlu nimi w związku z art. 62 ust. 3 Rozporządzenia KOMISJI (WE) Nr 865/2006 z dnia 4 maja 2006 r. ustanawiającego przepisy wykonawcze do rozporządzenia Rady (WE) nr 338/97 w sprawie ochrony gatunków dzikiej fauny i flory w drodze regulacji handlu nimi, jako zawierający “okaz przetworzony pozyskany ponad 50 lat wcześniej”, czyli przed rokiem 1947. Fakt powstania przedmiotu przed rokiem 1947 jest potwierdzony opinią Historyka Sztuki Biegłego Rzeczoznawcy / Kraków z dnia 20.03.2018 – cyt.: „opiniowany obiekt wykonano przed 1945 rokiem” / mogą to być lata ok 1905 r. ale nie później jak 1932 r.

Opinia dostępna w Galerii R&R – w przypadku sprzedaży przedmiotu dołączana do certyfikatu pochodzenia.

Historia:

Franz Theodor Zelezny - austriacki rzeźbiarz urodził się 6 sierpnia 1866 w Wiedniu, a zmarł 8 listopada 1932 roku. Franz początkowo kształcił się w pracowni ojca (również rzeźbiarza), a

następnie w latach 1880-1883 studiował w Wiedniu - w Staatsgewerbeschule (obecnie Nachfolgeinstitution HTL) - u profesorów: Carla Hesky i Juliusa Deiningera. Ukończył Państwową Szkołę Sztuk Pięknych w pracowni rzeźbiarza Antona Brenka. Po zakończeniu studiów przez kilka lat pracował wraz z ojcem, a po 1880 roku zdecydował się na dłuższą artystyczną wędrówkę z Monachium, przez Augsburg, Ulm, Stuttgart i następnie ruszył ze Strasburga do Paryża. We wspomnianych miastach największe zainteresowanie wzbudzały prace starszego pokolenia snycerzy, od Veit Stoß po Tilmana Riemenschneidera i Michaela Pachera. W 1891 roku Franz Theodor Zelezny założył w Wiedniu własną pracownię działającą w latach (1892-1896). Brał udział w kilku wystawach: w listopadzie 1898 roku w Secesji, w latach (1898-1907) w wystawach zimowych organizowanych przez austriackie muzea. W 1900 roku artysta wziął udział w World Expo w Paryżu z wyśmienitym skutkiem zdobywając złoty medal. Brał także udział w 1902 roku w międzynarodowej wystawie sztuki i rzemiosła w Turynie oraz w austriackiej prezentacji sztuki w Londynie. Na wystawach w Künstlerhaus, do którego dołączył w 1904 roku swoje prace prezentował od 1903 do 1926 roku. Od 1907 roku również należał do kilku organizacji, takich jak: Österreichischen Künstlerbund, Wachauer Künstlerbund oraz Kunstgemeinschaft Marchfelder. W 1907 roku otrzymał nominację na profesora Fachschule für Holzbearbeitung w Villach, a następnie już jako wyzwolony artysta powrócił do Wiednia. Rzeźby Franza Theodora Zeleznego zyskały uznanie za sprawą doskonałego opanowania materiału. Rzeźbiarz pracował najczęściej w drewnie, a tematy jakie pojawiały się w jego twórczości były wielorakie, gdyż obok postaci świętych, pojawiały się również werystyczne portrety, pojedyncze lub zbiorowe kompozycje oraz pełne rubaszności i folkloru scenki rodzajowe. Nie brak z czasem rzeźb o wymowie symbolicznej oraz zdecydowanie wyraźnych niuansów impresjonistycznych pojawiających się w fakturze jego prac. Artysta odznaczał się doskonałym zmysłem obserwatora, który zespolony ze swobodą warsztatową przyczyniły się do tego, że od znanego architekta Adolfa Loosa otrzymał określenie: den größten ornamentalen Holzbildhauer unserer Zeit, den größten aller lebenden Holzschneider. Franz Zelezny próbował również sił w realizacjach monumentalnych, a były to dwa pomniki upamiętniające papieży Sykstusa i Urbana (1902) dla katedry św. Szczepana w Wiedniu. Wykonał również grupę rzeźbiarską na fasadę i do wnętrza kościoła Notkirche bei der Spinnerin w Kreuz (1916). Z pewnością łatwość do oddawania realistycznych i werystycznych rysów zwłaszcza w przypadku portretowanych modeli przyczyniło się do tego, że w jego realizacjach sakralnych pojawiły się wizerunki znanych, żyjących osób. Podaje się, że w czternastu stacjach drogi krzyżowej w kościele św. Michała w Heiligenstadt pojawiło się ponad sto portretów znanych wiedeńskich osobistości. Do kościoła Rosenkranzkirche auf dem Marschallplatz w Wiedniu wykonał liczną grupę rzeźbiarską. Były to polichromowane płaskorzeźby do ścian naw, reliefy, rzeźby do ołtarzy bocznych oraz dekoracja rzeźbiarska ambony, jak również grupa rzeźbiarska Lourdes (1909). Zrealizował również rzeźby do ołtarza Serca Jezusa. Opracował wiedeński Pomnik Bohaterów Wojny (1926) oraz grupę rzeźbiarską Mariazeller Kreuz do kolegiaty w Klosterneuburg. Warto również nadmienić, że zaprojektował również groby wojowników znajdujące się w miastach: Mistelbach, Ladendorf i Schleinbach. Na Wegscheid w Krems w 1928 roku stanęła fontanna z rzeźbami artysty. W 1921 roku artysta urządził w Wiedniu Café Krantz z bogato rzeźbionym podłuczem ozdobionym płaskorzeźbami. Z dużej liczby jego popiersi portretowych i statuetek należy wspomnieć o pomniku cesarzowej Elżbiety (1905), statui tancerzy Isadora Duncan (1904), Maud Allan i Ruth St. Denis (1908) itp. W jego twórczości pojawiło się również dziecko – putto, para czy grupa amorów wykonane w drewnie i kości słoniowej. Zamożna wiedeńska burżuazja również zatrudniała Zeleznego. Świadczy o tym fakt, że artysta stworzył miejsce spoczynku rodziny Gerngroß na Cmentarzu Centralnym w Wiedniu i opracował pomnik na grób rodziny Marcusów na cmentarzu Döblingen. Franz Zelezny był również cenionym artystą za granicą. Miasto Omaha w amerykańskim stanie Nebraska zamówiło u niego pomnik prezydenta Lincolna i królowej Rumunii. Bardzo ważnym klientem była rumuńska rodzina królewska, która rzeźbiarzowi zleciła wykonanie dekoracyjnych rzeźb do ich Zamku Królewskim w Sinaia w Karpatach. Budowniczowie secesyjnych mebli zamawiali u Franza Zeleznego rzeźby do swoich realizacji. Z artystą współpracowały wiedeńskie sklepy stolarskie, takich właścicieli jak: Bernhard Hieronymus Ludwig, Sigmund Jaray i Michael Niedermoser. Niezależnie do jakiego wnętrza meble były przeznaczone z pewnością nie mogło zabraknąć rzeźbiarskich dodatków Zeleznego. Do klientów rzeźbiarza należeli współtwórcy secesji: Joseph Maria Olbrich, Josef Hoffmann, Robert Oerley i Hans Prutscher. W Wolkersdorf - gdzie artysta miał swój dom i pracownię można było znaleźć wiele ciekawych realizacji. Rzeźbiarz swój dom ozdobił fryzem na którym znajdowały się głowy artysty i putt, 1925). W rodzinnym mieście znanych jest kilka monumentalnych realizacji rzeźbiarza.

Źródło: opis na podstawie opinii Rzeczoznawcy Dzieł Sztuki z dnia 20 marca 2018 na zlecenie Galerii Srebra i Światła R&R