Unikalna wisząca XVII wieczna lampa katedralna - „Wieczne Światło / wieczna lampka” - znak obecności Najświętszego Sakramentu w tabernakulum. Plater – mosiądz srebrzony. Poddana lekkiej renowacji i elektryfikacji.

Korpus pełniący rolę ampli, walcowaty, lekko zwężający się ku dołowi z trzema uchami. Zbudowany z trzech odrębnych blach. Na uchach korpusu zamocowane trzy eleganckie ramiona. Całość repusowana niezwykle bogatą oryginalną barokową ornamentyką: muszlami, liśćmi akantu, rocaille i wolutami. Tworząca wspaniałą przestrzenną, trójwymiarową formę. U dołu okrągły pierścień. Wewnątrz ampli zachowały się oryginalne mosiężne zaciski, śrubunki oraz wkłady drewniane łączone z metalem dla wykonania śrubunków. Rozeta / podsufitka o designie odwróconego zminiaturyzowanego korpusu również w barokowej dekoracji, służąca do wyłapywania zabrudzeń i okopceń. Trzy kute oryginalne łańcuszki łączące rozetę z amplą. Całość oryginalna z końca XVII wieku. Pochodzenie prawdopodobnie z Niemiec lub Śląska, dar bezimiennego Twórcy lub Darczyńców dla Kościoła.

Ze środka rozety na długim łańcuchu zawieszona około 140-letnia czerwona lampka - „wieczne światło / wieczna lampka”. Łańcuch z przełomu 1910/ 20 roku wykonany z tłoczonej, złoconej blachy połączonej okrągłymi ogniwami. Lampka oryginalna z mosiądzu kutego, ok.140-letnia powozowa.

Jedyny i niezwykły Biały Kruk !!!

Historia:

Barok - termin „barok”, którego geneza jest wciąż niewyjaśniona, najprawdopodobniej pochodzi od portugalskiego barroco, które oznacza perłę o nieregularnym kształcie. To główny kierunek w kulturze europejskiej, którego trwanie datuje się od końca XVI wieku do XVIII wieku. Nieoficjalny styl Kościoła katolickiego czasów potrydenckich, stąd pojawiające się jeszcze w połowie XX wieku zamienne określenia: „sztuka jezuicka” czy „sztuka kontrreformacyjna. Barok obejmował wszystkie przejawy działalności literackiej i artystycznej. U jego podstaw leżało twórcze przekształcenie renesansowego klasycyzmu w dążeniu do uzyskania maksymalnego oddziaływania na odbiorcę. Barok jest pojęciem bogatszym od manieryzmu, przede wszystkim dlatego, że konotuje tylko sam styl, ale jak dowodzą niektórzy badacze również procesy historyczne, spory filozoficzne i teologiczne oraz nastroje społeczne. Bogaty w zdobnictwo, pomysłowe rozwiązania i symbolikę styl architektoniczny, malarski i literacki baroku z założenia opierał się na ignacjańskiej zasadzie applicatio sensuum, polegającej na wykorzystaniu ludzkiej zmysłowości do przekazania określonych treści (stąd figury świętych w ekstazie czy wyrazy uczuć skierowane do Chrystusa).

Neobarok – nurt w ramach historyzmu nawiązujący formalnie do baroku rozpowszechniony pod koniec XIX w.

Źródło: Wikipedia

Tabernakulum - (łac. tabernaculum: namiot) – w chrześcijaństwie, głównie w kościołach katolickich, mała, zamykana na klucz szafka, umieszczona najczęściej w tylnej części prezbiterium. Jest ono miejscem przechowywania chleba eucharystycznego, konsekrowanego w czasie mszy. Zazwyczaj przechowywane są konsekrowane komunikanty w cyborium przeznaczone do rozdzielania Komunii świętej oraz hostia umocowana w melchizedeku w kustodii, przeznaczona do adoracji Najświętszego Sakramentu w monstrancji.

Nazwa tabernakulum, czyli namiot, nawiązuje do starotestamentalnego Namiotu Spotkania, w którym przechowywano Arkę Przymierza – największą świętość religii mojżeszowej. Wchodzili do niego przywódcy Narodu Wybranego, by spotkać się z obecnym tam w szczególny sposób Bogiem.

We wczesnym etapie chrześcijaństwa tabernakula znajdowały się również w prywatnych domach chrześcijan – księża i świeccy zabierali poświęcony podczas Eucharystii chleb do swoich domów, aby dać go tym, którzy nie mogli uczestniczyć w liturgii. Nie były to jednak konsekrowane hostie tylko pobłogosławione chleby tzw. eulogie, które rozdawane były chorym i biednym. Jednak po wprowadzeniu w 313 r. edyktu tolerancyjnego Konstantyna (edykt mediolański) ustanowiono zwyczaj trzymania Eucharystii jedynie w kościołach. Od tego momentu tabernakulum stało się miejscem adoracji Najświętszego Sakramentu.

Początkowo na tabernakulum znajdowały się wyszukane i skomplikowane formy zdobień, które z biegiem czasu były stopniowo zastępowane formami prostszymi.

Eucharystię najpierw przechowywano w zakrystii (stąd sacrarium). W średniowieczu pojawiła się szafka znajdująca się z dala od środkowej części kościoła, podwieszona nad ołtarzem lub wmurowana w ścianę obok lub za ołtarzem. W X i XI w. zaczęto ją umieszczać na ołtarzu, co miało związek z rozwojem kultu eucharystycznego. Sobór laterański IV (1215) zarządził, aby Eucharystię przechowywano w zamkniętym pojemniku, a tabernakulum było dobrze zabezpieczone. W starych kościołach, budowanych do odprawiania mszy według rytu trydenckiego (versus Dei, czyli przodem do Pana), tabernakulum znajdowało się na ołtarzu głównym. W nowych świątyniach znajduje się tam, gdzie dawniej był ołtarz, czyli w tylnej części prezbiterium lub w osobnej kaplicy (jak zaleca Ogólne wprowadzenie do Mszału Rzymskiego).

Na początku XVI w. biskup Matteo Giberti rozkazał, by (w jego diecezji w Weronie) pomieszczenie na Najświętszy Sakrament znajdowało się na ołtarzu. Zwyczaj ten rozprzestrzenił się na północną część Włoch. Święty Karol Boromeusz (który został Arcybiskupem Mediolanu w 1560 r.) rozkazał przenieść Eucharystię z zakrystii na ołtarz swojej katedry. Jednak wydanie mszału, rozpropagowane przez Papieża Piusa V w 1570 r. (zob. msza trydencka), nadal nie przewidywało umieszczania tabernakulum na ołtarzu. Stało się to regułą dopiero w 1614 r., dzięki papieżowi Pawłowi V. W odpowiedzi na protestanckie zaprzeczenie obecności Chrystusa w Eucharystii zaczęto coraz częściej umieszczać tabernakulum nawet na głównym ołtarzu, skąd było bardziej widoczne. Stawało się coraz większe i bogato zdobione, aż zaczęło dominować nad ołtarzem. Niekiedy przykrywano je ozdobną tkaniną zwaną konopeum.

Zgodnie z obecnymi przepisami liturgicznymi, wymaga się, by tabernakulum było wykonane z materiału trwałego i niepalnego. Winno być nieusuwalne, nieprzezroczyste i dobrze zamykane, by zapobiec narażeniu Świętych Postaci Eucharystycznych na profanację. Klucz do tabernakulum powinien być strzeżony przez proboszcza lub rektora kościoła. Obok tabernakulum umieszcza się wieczną lampkę, będącą znakiem obecności Eucharystii (a przez to Chrystusa) w tabernakulum. Obecność Chrystusa w Eucharystii jest dogmatem wiary, określonym przez Sobór Trydencki.

Po zmianach soborowych w starych kościołach tabernakula pozostawiono na dawnym wielkim ołtarzu w apsydzie kościoła. Jest to miejsce dostojne, zwykle przyozdobione, sprzyjające modlitwie prywatnej i zbiorowej, jak również udzielaniu Komunii świętej. W nowych świątyniach tabernakula umieszczane są w widocznych miejscach w prezbiterium, najczęściej na osi środkowej kościoła. W katedrach lub większych kościołach tabernakula znajdują się w osobnej kaplicy wydzielonej specjalnie do przechowywania i adoracji Eucharystii.

Tabernakulum z kości słoniowej w paryskim Luwrze, XIV w.

Miejsce przechowywania Najświętszej Eucharystii

316. Według przyjętego zwyczaju przed tabernakulum winna nieustannie płonąć wieczna lampka (najczęściej czerwona), podsycana olejem lub woskiem, aby wskazywała na obecność Chrystusa i pobudzała do Jego czci.

Źródło: Wikipedia